a1.1PA 1.1
b1.9IM 30.7
c1.15Nam 6.2-3
d1.17Mal 3.1, 4.5-6, Mt 17.11-13
e1.19Dan 8.16, 9.21
f1.27Mt 1.16, 18
g1.31Ais 7.14, Mt 1.21-23
h1.32-332Sml 7.12, 13, 16, Ais 9.7
i1.37OM 18.14
j1.461Sml 2.1-10
k1.50Sng 103.13, 17
l1.512Sml 22.28
m1.52Jop 12.19, 5.11, Sng 147.6
n1.53Sng 34.10
o1.54Sng 98.3
p1.55OM 17.7, Mai 7.20
q1.59OM 17.12, Wkp 12.3, Lu 2.21
r1.68Sng 72.18
s1.69Sng 18.2
t1.71Sng 106.10
u1.72OM 17.7, Sng 105.8-9
v1.73OM 22.16-17
w1.75Tt 2.12-14
x1.76Ais 40.3
y1.77Jer 31.34
z1.78Ais 60.1-2

Luke 1

Lukas ibode laulau toa nega ila pan Tiopilus

1 aEaba kapei Tiopilus, mugaeai panua busa titoba bodenga ninipunga ngan gid danga toa iuot rabu ngan gai. 2Led ninipunga inasi posanga togid panua tigera Iesus Kristus ele kadonga ngan matad toa mugaeai ga ilalala ga inam. Ga pade, led ninipunga inasi posanga togid panua naurata ad ngan Iesus Kristus ele ato toa tibada ga inam pagai. 3Be gau nagal nanan ngan danga toa ngada ne ipu pan mugaeai ga inam. Toa bedaoa ta gau pade naoangga nabode ninipunga inasi edap tutui pan ipuiai ga ila irangrang ngan iuduai, ta naeabalan ga ila pago. 4Toa bedaoa ta eao ga oatai kemi mambe posanga toa tipaoatai go ngan, eine tautaunga.

Anggelo ikeo pan Sekaraiangan Ioanes Paliliunga aea ga iuot

5Ngan taun toaiua, Erot iman maron kapei ngan tibur kapei Iudea, be eaba ede ieda Sekaraia imamado. Ei eaba tenainga aea ede ton Deo, be iuot ngan iaoa kelede tenainga aea pan Abia. Be iadaoa toa ieda Elisabet iuot ngan iaoa kelede pan Aron. 6Gisirua led lalalanga itutui Deo imatai, ga tinasnasi tutui Maron ele apu ga ele posanga toa ngada oa, be led idil eta paeamao ngan mao. 7Be gisirua led gergeu eta mao, ngansa Elisabet ei taine lasi, be gisirua kapeipei o.

8Be ngan ado ede, naurata tenainga aea idae pagid iaoa kelede ton Abia bagedeai, ta Sekaraia pade ikakado ele naurata tenainga aea Deo imatai. 9 bTinasi kadonga mugamuga togid panua tenainga ad ngan sionga eaba ede ngan gid ta idudunga Deo ele luma iloleai ngan nononga nabene ikado basu iuad kemi. Ta titado pat gereirei ta ipasolan mambe Sekaraia ieda iuot ngan kadonga naurata toa oa. 10Be ngan ado imata toa nabene aea nononga, Sekaraia idudunga Deo ele luma iloleai, be gid ipom tiluplup gaot ta tiraring.

11Be anggelo ton Maron per ga iuot pan ta idio imadid popou nabene aea isaleai pan ibage oatai. 12Sekaraia igera ta ikakrik ga imataud kapei tau. 13Be anggelo ikeo pan bedane, “Sekaraia, mataud mao, ngansa Deo ilongo lem raring na. Adaoam taine Elisabet ga ipopo lem gergeu aranga, ta eao ga oato ieda Ioanes. 14Ei ga ikado ta tinim igelgel kapei, be panua busa pade ga tinid igelgel ngan aea poponga, 15 cngansa ei ieda ga iuot kapei Maron imatai. Be irangrang ngan iun oain ga gid eau matua padengada mao. Ienono itna iapai maitne, be Itautau Tutui ga iuon pan. 16Ta ei ga ipul panua Israel busa lolod ta tiluagid mulian pan ad Maron Deo. 17 dEi ga ikado naurata ga imuga ngan Maron. Be ei ga iboko toman ngan Itautau Tutui iura mambe Elaija mugaeai. Ta ei ga ipul gid gergeu tamatamad lolod ga iluai mulian pagid led gergeu, ga ipatutui gid panua tipaki tangad ngan Deo ele posanga ta tibada oatainga kemi mambe gid panua toa led kadonga tutui. Ei ga ikado ga panua matad idae ta tisangasanga Maron ele namanga.”

18Io, Sekaraia ibeta anggelo bedane, “Be gau ga naoatai ngan danga toa ne iuot pagau madongan? Ngansa gau ga adaoag taine, gairua kapeipei o.”

19 eBe anggelo ikoli ele posanga bedane, “Gau anggelo Gabriel toa somisomi namadmadid Deo imatai. Deo isula gau ngan talnga ato toa ne ga inam pago. 20Be ega, labone eao ga rangrang ngan posa mao ga irangrang ngan ado toaiua danga toa ne iuot tautaunga, ngansa eao eadi leg posanga mao. Be eine ga iuot tautaunga ngan ado toa Deo ikim.”

21Io, gid ipom tisangasanga Sekaraia, be lolod ede ga ede ngansa ei idio mole tau Deo ele luma iloleai. 22Be iuot ga inam, ta irangrang ngan ikado posanga eta pagid mao. Tota tiuatai mambe ei igera danga ede Deo ele luma iloleai. Ta ikakado posanga ngan ibage ngansa iaoa gum.

23Idio ta ele naurata tenainga aea kus, ta iluai mulian ga ila ele lumaeai. 24Be muriai, iadaoa Elisabet iapa ta imumul ga imamado lumaeai ga irangrang ngan aea taiko lima. Idio ta Elisabet ikeo, 25“Labone Maron imata isulug ga inam pagau ta ikado toa bedane ngan gau. Ngansa gau taine lasi, be isamum ag maeamaea toa ne pagid ipom busa matadeai.”

Anggelo ipalongo Mariangan ei ga ipopo Iesus

26Elisabet iapa ngan aea taiko lima ga ede, be Deo isula anggelo Gabriel ga ila ngan tuanga ede ieda Nasaret ngan tibur kapei Galili. 27 fTa ila pan taine blala ede toa ilup toman ngan eaba eta maitne. Taine toa ne, tisio ei ngan oainga eaba ede ieda Iosep ngan iaoa kelede pan Devit. Taine blala toa ne ieda Maria. 28Ei ila iuot pan ta ikeo, “Ado kemi, taine. Maron imado toman ngan go ga ilolo marum tau ngan eao.”

29Be ei ilolo ede ga ede ngan ele posanga ta ikeo iloleai bedane, “Posanga toa ne madongan?”

30Be anggelo ikeo pan bedane, “Maria, eao mataud mao. Ngansa Deo ilolo marum ngan eao. 31 gEga, eao ga apam ta popo gergeu aranga, ta eao ga oato ieda Iesus. 32 hEi ieda ga iuot kapei, ta gid panua ga tiuato ei gergeu aranga ton Deo Gadae Tau. Be Maron Deo ga ibada itub Devit ele mul maron aea ga ila pan. 33Ta ei ga imadid ga imugamuga ngan gid iaoa kelede pan Iakop somisomi, ta ele naurata maron aea ga irangrang ngan kus mao.”

34Be Maria ikoli anggelo ele posanga bedane, “Danga toa ne ga iuot madongan? Ngansa gau nalup toman ngan eaba eta maitne.”

35Ta anggelo ikoli ele posanga bedane, “Itautau Tutui ga isulug ga inam pago, ta Deo Gadae Tau iura kapei ga irobi go. Tota gid panua ga tiuato gergeu tutui toa eao ga popo ne ei Deo Inat. 36Be ega, sobom Elisabet ei taine lasi ga taine kapei o, be ei pade iapa, ta aea taiko lima ga ede. 37 iNgansa danga eta ikulupu ngan Deo mao.”

38Ta Maria ikeo, “Ega, gau taine paeaeanga ton Maron. Kemi ngan ikado toa bedane ngan gau mambe eao keo.” Ga kus ta anggelo itnan ei ga ila.

Maria ila ikia Elisabet

39Ngan ado toaiua, Maria idae manmanae ga ila ngan tuanga ede ienono bereoeai ngan tibur kapei Iudea. 40Toa eoa ila idudunga Sekaraia ele lumaeai ta ikeo “ado kemi” pan Elisabet. 41Be ngan ado imata toa Elisabet ilongo Maria ele ado kemi, tota ele gergeu iud iapa, ta Itautau Tutui iuon ngan Elisabet. 42Ta imemetae ngan posanga ta ikeo, “Rabu ngan taine toa ngada ne, Deo ikado kemi tau ngan eao! Ga pade, Deo ikado kemi tau ngan gergeu toa apameai na. 43Be gau taine madongan ga ag Maron itna inam pagau? 44Ngansa tangag ilongo lem ado kemi pagau, ta gergeu toa apageai ne itin igelgel ga idug. 45Be kemi tau ngan eao, ngansa lolom matua ngan Maron ele posanga pago ta eao eadi mambe eine ga iuot tautaunga.”

Maria ele baunga

46 jTa Maria ikeo,

“Ngan gau lolog, napakuru ngan Maron,
47be ngan tautaudig, gau tinig igelgel ngan Deo toa ibada gau mulian.
48Ngansa gau edag kapei mao,
be ei imata nanan gau ele taine paeaeanga.
Ega, labone ga muriai ga ilalala ga ila, gid panua toa ngada oa ga tikeo ga Deo ikado kemi tau ngan gau,
49ngansa Deo matua soke tau ikado danga kapei ngan luanga gau.
Ei ieda itutui tau.
50 kEle kadonga lolo isat aea iparangrang gid panua toa tilolon ngan ei,
labone ga muriai ga ilalala ga ila.
51 lNgan ibage, ikado naurata kapeipei.
Gid panua toa tiuangga gid kekelegid edad kapeipei, ei isere gid.
52 mGid mamaron kapeipei toa timamado ngan led mul madonga aea kapeipei, ei isek gid ga tisulug gadio,
be gid panua toa edad mao, ei isoa gid ga tidae.
53 nGid panua toa pitoreagid, ei iparangrang gid ngan danga kemikemi,
be gid panua toa led pat kapei, ei isere gid ga tila sapaean.
54 oEi ilua gid ele paeaeanga Israel ad,
be imata sapian ele kadonga lolo isat aea ngan gid oa mao.
55 pEine ele kadonga lolo isat aea toa ikado ngan Abraam ga itubtub toa mugaeai ga inam, lalaede mambe ikeo pagid tibutibuda.”

56Be Maria idio pan Elisabet irangrang ngan taiko tol, ga kus ta iluai mulian ele tuangai.

Elisabet ipopoIoanes Paliliunga aea

57Idio ta Elisabet imata poponga aea inam boloma, ta ipopo gergeu aranga. 58Aea tuanga ipu ga isobosobo tilongo mambe Maron ilolo isat kapei ngan ei, ta tinid igelgel toman ngan ei.

59 qBe ngan ado lima ga tol aea, tinam ngan gergeu aea palunga ta tiuangga tidol itama ieda Sekaraia idae ngan ei. 60Be itna ikeo, “Mao, be taoato ieda Ioanes.”

61Ta tikeo pan bedane, “Eao sobom eta ieda toa bedana mao.”

62Tota tiposa ngan baged ga ila pan itama ngansa tiuangga tiuatai, ei ikim ieda sai. 63Ta ibeta ngan pat bodenga aea ta ibode posanga bedane, “Ei ieda Ioanes.” Ta panua toa ngada oa timatala. 64Be mole mao, iaoa ikakai ta imae imalamalan ta iposaposa be isoa Deo ieda. 65Panua toa tuangai oa timataud, be panua ngan tuanga ga tuanga bereoeai ngan tibur kapei Iudea tiposaposa ngan gid danga toa ngada ne. 66Be panua toa ngada oa tilongo bedaoa, matad nanan posanga toa ne lolodeai ta tibetabeta pol ngan gid bedane, “Gergeu toa ne, muriai ga iuot eaba madongan?” Ngansa Maron idol ibage ga idae ngan ei.

Sekaraia ibada Deo iaoa

67Idio ta gergeu itama Sekaraia iuon ngan Itautau Tutui ta ibada Deo iaoa ta ikeo,

68 r“Tasoa Maron ieda, ei Deo togita Israel,
ngansa ei inama ngan luanga gita ele panua, ta ipola gita ta tatnan leda madonga paeamao.
69 sEi isula eaba ede iura kapei, ta iuot ngan iaoa kelede pan ele paeaeanga Devit.
Ta eaba toa ne inama ngan badanga gita mulian.
70Eine mambe ikeo pagid ele panua tututui toa tibabada iaoa mugaeai.
71 tIsula eaba toa oa ngan badanga gita mulian pagid ada miri itamatama bagedeai
ga pagid panua toa ngada oa lolod paeamao ngan gita.
72 uIkado bedaoa ngan pasolannga ele kadonga lolo isat aea pagid tibutibuda,
ta labone imata nanan ele posanga tutui toa irau toman ngan gid mugaeai.
73 vEine ele posanga tautaunga toa ikado pan tibuda Abraam
74ngan badanga gita mulian pagid ada miri itamatama bagedeai,
ta tarangrang ngan tamataud mao, be takakado ele naurata
75 wga tapasolan mambe Deo ele ul ienono ngan gita ga tamamado tutui imatai somisomi ado ga ado.

76 x“Be eao leg gergeu, gid ga tiuato eao eaba toa ibada Deo Gadae Tau iaoa,
ngansa eao ga muga ngan Maron ta patutui edap ngan ei.
77 yEao ga paoatai ele panua ngan saoa danga ei iuangga ikado ngan samumnga led kadonga sasat
ga saoa danga iuangga ikado ngan badanga gid mulian.
78 zAda Deo ikado bedane ngansa ilolo inam pagita ga ilolo isat tau ngan gita.
Ngan ele kadonga lolo isat aea toa ne, isula ele eaba toa oa mambe ado itara buburiai ga isulug ga inam pagita.
79Gid panua toa timamado ngan tibur dodom ga timataud matenga,
eine ga itara gid.
Ta ei ga ipasolan gita ta talalala ngan edap lolo tarui aea.”

80Tota gergeu toa oa idae kapei ga ibada pamatuanga inam pan Itautau Tutui. Ei imamado ngan tibur modamodanga ga irangrang ngan ado toa ei per ga iuot masaeai pagid Israel.

Copyright information for BCH